Vào lúc 19g00 ngày 30/11/2019, tại sân khấu chính nhà C Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra đêm thi Chung kết xếp hạng của Hội thi Nét đẹp Sư phạm lần thứ XX, mở rộng năm 2019.
Ngay sau ngày 17/2/1979, khi Trung Quốc xâm lược nước ta, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã kêu gọi thanh niên, sinh viên sẵn sàng gác bút nghiên lên đường bảo vệ Tổ quốc. Khí thế chống giặc ngoại xâm sục sôi trong đoàn viên thanh niên tại nhiều địa phương, nhiều trường đại học…
Hàng vạn thanh niên xuống đường
Với nhiều người nguyên là cán bộ Đoàn sau 40 năm qua vẫn nhớ như in từng khoảnh khắc của sự kiện ngày 17/2/1979. Hàng vạn thanh niên, học sinh, sinh viên Hà Nội và nhiều tỉnh thành phố sục sôi khí thế phản đối quân xâm lược, hưởng ứng các hoạt động do Đoàn Thanh niên phát động.
Ông Phạm Văn Tú, nguyên Quyền Trưởng ban Tuyên huấn Thành đoàn Hà Nội năm 1979 cho hay, với ông những kỷ niệm về những ngày vận động thanh niên mít tinh, viết thư phản đối quân Trung Quốc xâm lược sẽ không bao giờ quên. “Trên báo Tiền Phong liên tục đưa tin về tình hình chiến sự và các hoạt động của Đoàn Thanh niên hướng về mặt trận. Đoàn diễu hành của thanh niên Hà Nội đi qua nhiều tuyến phố. Hàng vạn thanh niên, sinh viên tập trung tại quảng trường cách mạng Tháng Tám biểu dương lực lượng thể hiện quyết tâm chống giặc ngoại xâm”, ông Phạm Văn Tú kể lại.
Ông Lưu Minh Trị, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành đoàn Hà Nội, Trưởng Ban quản lý di tích lịch sử kháng chiến Pháo đài Láng cho biết: “Thời điểm năm 1979, tôi là Phó Bí thư thường trực Thành đoàn Hà Nội.Trước thời điểm 17/2, nhà cầm quyền Trung Quốc khi đó triển khai quân ồ ạt tấn công các tỉnh dọc tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Họ đã có nhiều hành động gây rối, chống phá biên giới Việt Nam. Đảng ta có những dự liệu, Thành ủy Hà Nội nhận được chỉ thị của trung ương động viên nhân dân sẵn sàng tham gia chiến đấu bảo vệ biên cương, lãnh thổ”.
Ngày 17/2, 60 vạn quân Trung Quốc đã đồng loạt tấn công nhiều tỉnh biên giới phía Bắc. Chỉ sau mấy ngày Thành đoàn Hà Nội phát động thanh niên Thủ đô lên đường nhập ngũ, chi viện cho biên giới phía Bắc.
Xây dựng phòng tuyến sông Cầu
Hà Nội thành lập bốn tiểu đoàn bộ đội địa phương, trong đó có tiểu đoàn Đông Anh do đồng chí Bí thư huyện Đoàn Nguyễn Văn Tiền làm tiểu đoàn trưởng hành quân lên biên giới. Các tiểu đoàn này chủ yếu là đoàn viên thanh niên. Bốn tiểu đoàn này được đồng chí Lương Văn Nghĩa đến động viên, anh em hừng hực khí thế.
Hà Nội tổ chức lực lượng chuẩn bị xây dựng phòng tuyến Sông Cầu. Kế hoạch đào hầm, đào hào của phòng tuyến để chuẩn bị tình huống quân xâm lược đánh sâu vào nước ta. Phòng tuyến gồm các huyện Đông Anh, Gia Lâm nối sang Từ Sơn của Bắc Ninh, do đồng chí Lương Văn Nghĩa, Bí thư Thành Đoàn làm chính ủy lực lượng xây dựng phòng tuyến sông Cầu; ông Hoàng Huy Giao - Phó chủ tịch phụ trách xây dựng làm Tư lệnh. Phòng tuyến Sông Cầu đã chuẩn bị huy động lực lượng hàng nghìn đoàn viên thanh niên tham gia.
Hà Nội tổ chức lực lượng địa phương chi viện cho tiền tuyến biên giới phía Bắc. Thành uỷ Hà Nội, Quân khu Thủ đô phát động đến các quận huyện, tổ chức Đoàn thanh niên chuẩn bị sẵn sàng chi viện sức người sức của cho nhân dân, bộ đội tiền tuyến.
Ông Lưu Minh Trị cho biết thêm, sau thời điểm Trung Quốc rút quân, Đoàn thanh niên vẫn tổ chức các đoàn động viên cán bộ và chiến sĩ, nhân dân biên giới phía Bắc sẵn sàng chiến đấu nếu nhà cầm quyền Trung Quốc tiếp tục đưa quân sang. Tôi trực tiếp tổ chức đoàn mang một số nhu yếu phẩm lên Hà Giang, Cao Bằng vào thời điểm tháng ba sau khi Trung Quốc đã rút quân.
Ðoàn TNCS HCM ra tuyên bố
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Đặng Quốc Bảo, nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh giai đoạn 1976-1979 cho biết, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động trên phạm vi cả nước cổ vũ thanh niên lên đường bảo vệ tổ quốc. Cũng theo ông Đặng Quốc Bảo, thời gian đó nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc là quan trọng bậc nhất mà thanh niên phải quan tâm.
Tuyên bố của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội LHTN Việt Nam, Hội Liên hiệp học sinh đại học Việt Nam có đoạn viết: “…Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Ủy ban trung ương Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam, Ủy ban trung ương Hội liên hiệp học sinh đại học Việt Nam, thay mặt cho 25 triệu đoàn viên, thanh niên và thiếu niên, nhi đồng trong cả nước hoàn toàn ủng hộ Tuyên bố ngày 17-2-1979 của Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của những người cầm quyền Trung Quốc.
Trong giờ phút nghiêm trọng hiện nay, thế hệ trẻ Việt Nam, nguyện tuân theo lời dạy của Bác Hồ kính yêu: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, siết chặt đội ngũ chung quanh Đảng cộng sản Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyết chiến đấu và chiến thắng. Các thế hệ trẻ trong các thời kỳ lịch sử trước đây đã cùng nhân dân đánh tan tác những đạo quân xâm lược lớn của phong kiến Nam Hán, Tống, Nguyên, Mông, Minh, Mãn Thanh, và đánh bại những cuộc chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc sừng sỏ. Thế hệ trẻ thời đại Hồ Chí Minh, phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc, quyết không để bất cứ kẻ nào động dến một tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Chúng ta kiên quyết giáng trả bọn xâm lược những đòn trừng phạt đích đáng, viết tiếp những trang sử oanh liệt của dân tộc...
MINH TUẤN - XUÂN TÙNG (Báo Tiền Phong)
Đoàn Thanh niên các cấp đã triển khai nhiều nội dung, phương thức nhằm phát huy vai trò đối với công tác giáo dục lý tưởng cho thế hệ trẻ, đặc biệt trong bối cảnh tình hình mới và đã đạt một số kết quả đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, thiếu lý tưởng, thờ ơ về chính trị, có những biểu hiện nhận thức lệch lạc...
Để làm rõ hơn những nội dung này, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn với Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Lê Quốc Phong.
* Xin đồng chí khát quát một số nét chính về kết quả thực hiện công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên của các cấp bộ Đoàn trong thời gian qua?
- Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong: Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng và đạo đức lối sống cho đoàn viên, thanh niên là nhiệm vụ trọng tâm mà tổ chức Đoàn tập trung triển khai trong thời gian qua.
Đặc biệt, tại Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XI, chúng tôi đã xác định đây là một trong những yêu cầu mà các cấp bộ Đoàn phải đổi mới về phương thức và tìm kiếm nhiều cách thức thể hiện, giúp cho đoàn viên, thanh niên có thêm môi trường, điều kiện thuận lợi nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, hình thành nên lý tưởng cách mạng, đặc biệt là có lối sống đẹp.
Trong năm 2018, Trung ương Đoàn đã triển khai rất nhiều các hoạt động gắn với các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước. Tổ chức Đoàn xem đây là điều kiện, cơ hội giúp các bạn trẻ hiểu hơn về lịch sử, truyền thống của dân tộc, qua đó giáo dục thêm lòng yêu nước, thôi thúc lòng tự hào về những giá trị mà các thế hệ cha anh đã mang lại cho đất nước.
Từ đó, thanh niên có động lực cố gắng phấn đấu hơn, đặc biệt là những hoạt động gắn với các sự kiện như kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Đồng Lộc, kỷ niệm 70 năm Ngày Bác Hồ ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc... Đây đều là những nội dung mà tuổi trẻ cả nước đã tổ chức các hành trình về nguồn, đến các di tích lịch sử; tổ chức các hoạt động tri ân thế hệ đi trước; tổ chức tọa đàm, diễn đàn để đoàn viên, thanh niên có cơ hội trao đổi, trình bày suy nghĩ của mình.
Về vấn đề giáo dục lý tưởng cách mạng, tổ chức Đoàn luôn cố gắng thúc đẩy các điều kiện giúp cho đoàn viên, thanh niên có thể chủ động tham gia, trình bày những suy nghĩ, nhận thức. Hệ thống các câu lạc bộ lý luận trẻ của Đoàn đã bắt đầu hình thành, tổ chức sinh hoạt định kỳ, thường xuyên với các chuyên đề, nội dung cụ thể...
Những hoạt động như vậy đã góp phần nâng cao năng lực của đoàn viên, thanh niên trong việc nhận diện những điểm đúng, những luận điệu xuyên tạc, đả kích, những nội dung không phù hợp của các thế lực phản động; từ đó bản thân mỗi bạn thanh niên phải có một "sức đề kháng" tự thân và sau đó tiếp tục có sự lan truyền, vận động các bạn thanh niên khác cùng tham gia, cùng có hiểu biết và nhận thức chính trị tốt hơn.
*Giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên là nhiệm vụ chính trị quan trọng của tổ chức Đoàn. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn một số hạn chế. Một bộ phận giới trẻ giảm sút niềm tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, thiếu lý tưởng, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc... Đồng chí có thể chia sẻ gì về điều này?
- Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong: Tôi nghĩ đó là một điểm hạn chế và bản thân tổ chức Đoàn khi nhìn nhận lại những kết quả trong thời gian vừa qua cũng xem đó là những điểm cần tập trung làm tốt hơn.
Thực tiễn cho thấy xã hội phát triển có rất nhiều điều kiện thuận lợi cho các bạn trẻ, tuy nhiên cũng có những yếu tố tác động không thuận lợi tới đời sống của thanh niên. Một bộ phận thanh niên chưa có biểu hiện thực sự là những công dân tốt. Nhiều bạn vẫn có biểu hiện lệch lạc, lối sống chưa phù hợp với chuẩn mực và yêu cầu chung.
Đó là những điểm mà tổ chức Đoàn nhận thấy cần nỗ lực, cố gắng nhiều hơn để đi sát và nắm chắc những nguyên nhân dẫn tới việc có một bộ phận thanh niên như vậy; từ những nguyên nhân cụ thể đó có tiền đề xác lập giải pháp, cách làm giúp cho đoàn viên, thanh niên hoàn thiện bản thân hơn, khắc phục những biểu hiện lệch lạc.
* Để góp phần khắc phục những hạn chế này, năm 2019, các cấp bộ Đoàn sẽ triển khai nhiều phong trào, trong đó nổi bật là hoạt động tuổi trẻ Việt Nam kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đợt sinh hoạt chính trị này có ý nghĩa như thế nào và sẽ tập trung vào những hoạt động nổi bật gì, thưa đồng chí?
- Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong: Để tiếp tục thúc đẩy việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống cho đoàn viên thanh niên, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã ban hành Kết luận về việc tăng cường các giải pháp giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên.
Trung ương Đoàn đã ban hành kế hoạch để triển khai tiếp tục Cuộc vận động "Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới" trong giai đoạn 5 năm sắp tới với 12 tiêu chí cụ thể. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn đã ban hành Kết luận tiếp tục thực hiện Chỉ thị 01-CT/TWĐ tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn. Đó là những nhiệm vụ lớn sẽ được tổ chức Đoàn sẽ tập trung triển khai và hướng cho đoàn viên, thanh niên của mình trong 5 năm sắp tới.
Trong năm 2019, tổ chức Đoàn các cấp tiếp tục cụ thể hóa các nội dung đã được xác lập trong các văn bản quan trọng kể trên, đặc biệt là tổ chức các hoạt động gắn với sự kiện kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Các cấp bộ Đoàn xem đây là dịp sinh hoạt chính trị quan trọng để đoàn viên, thanh niên cả nước tìm hiểu và có điều kiện hiểu rõ hơn giá trị lịch sử, những lời căn dặn sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Di chúc, đặc biệt là phần Bác căn dặn đoàn viên, thanh niên, qua đó giúp thanh niên nhận thức rõ trách nhiệm của mình. Chúng tôi sẽ tổ chức một hành trình lớn kéo dài từ tháng 1-9/2019. Các bạn đoàn viên, thanh niên sẽ có một đợt sinh hoạt chính trị “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn."
Các chi đoàn sẽ tổ chức hoạt động để đoàn viên, thanh niên trình bày suy nghĩ, nhận thức của mình về Di chúc của Bác Hồ, về quá trình nỗ lực, học tập làm theo phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh; thông qua đó tiếp tục xác định lộ trình phấn đấu trong thời gian tới.
Đồng thời, các cấp bộ Đoàn sẽ nghiên cứu tổ chức các hội thảo, trong đó có một hội thảo lớn ở quy mô cấp toàn quốc về bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ theo tinh thần Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là dịp để tổ chức Đoàn với tư cách là tổ chức đại diện cho thanh niên giới thiệu, đề xuất những cách làm nhằm đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng; lắng nghe sự quan tâm của xã hội, những vấn đề xã hội cần lưu ý để đồng thuận, chia sẻ, tạo điều kiện thuận lợi giúp thanh niên phát triển toàn diện. Đợt sinh hoạt chính trị này cũng tạo cơ hội để các cấp ủy Đảng, các ban, ngành trong cả nước quan tâm và có nhiều giải pháp hỗ trợ thanh niên.
Trung ương Đoàn đã triển khai và yêu cầu các cấp bộ đoàn trong cả nước phải tổ chức tốt các hoạt động, phong trào của thanh niên, đặc biệt hướng tới chủ đề của năm 2019: Năm Thanh niên tình nguyện. Những động tình nguyện sẽ tạo môi trường đa dạng góp phần giáo dục cho đoàn viên, thanh niên tinh thần vì cộng đồng, vì Tổ quốc; chia sẻ, thấy được trách nhiệm của bản thân và tiếp tục cống hiến nhiều hơn cho sự phát triển của đất nước; nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong học tập, rèn luyện, lao động, sản xuất, chiến đấu... Đó là những hoạt động tiêu biểu nhất của tuổi trẻ cả nước để thực hiện lời dạy, lời căn dặn của Bác trong Di chúc.
* Thưa đồng chí, thời gian tới, tổ chức Đoàn sẽ có những giải pháp cụ thể gì để công tác giáo dục lý tưởng cách mạng đi vào thực chất, hiệu quả?
- Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong: Để hạn chế tình trạng này, chúng tôi định hướng tập trung vào một số việc cụ thể.
+ Thứ nhất là nâng cao nhận thức của các cấp bộ Đoàn, đội ngũ cán bộ Đoàn về công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên; coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, có sự đầu tư với hàm lượng hợp lý nhằm thúc đẩy, nâng cao hiệu quả công tác này.
+ Nhóm giải pháp thứ hai là đổi mới phương thức trong việc tổ chức hoạt động giáo dục cho thanh niên, trong đó phải tận dụng được thế mạnh của mạng xã hội, các ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, hấp dẫn, thu hút đối với đoàn viên, thanh niên. Nếu làm tốt vấn đề này, diện tác động sẽ rất hiệu quả và nhiều bạn đoàn viên, thanh niên sẽ dễ dàng tiếp cận hơn với những mong muốn, định hướng của tổ chức Đoàn tốt hơn.
+ Vấn đề thứ ba là tổ chức Đoàn sẽ cố gắng tăng cường tuyên dương, tuyên truyền về các tấm gương điển hình, người tốt việc tốt, các bạn đoàn viên, thanh niên tích cực, tiêu biểu, đặc biệt sau tuyên dương chú trọng tính lan tỏa trong đời sống của thanh niên Việt Nam, giúp đoàn viên, thanh niên có những tấm gương sáng để học tập, noi theo, lan tỏa những giá trị tích cực.
Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” hay cuộc vận động “Thanh niên sống đẹp, sống có ích” sẽ tiếp tục trở thành một trong những giải pháp trọng tâm giúp tổ chức Đoàn kêu gọi đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia các vấn đề trong xã hội, để đoàn viên, thanh niên tiếp cận với những vấn đề có những giá trị giáo dục cao, từ đó có thể chia sẻ cùng bạn bè của mình.
Đó là những giải pháp quan trọng sẽ được tổ chức Đoàn triển khai hiệu quả, tích cực, giúp đoàn viên, thanh niên có thêm điều kiện thuận lợi để tham gia tốt vào hoạt động của Đoàn, đặc biệt là giáo dục thế hệ trẻ Việt Nam hiểu hơn về truyền thống đất nước, lịch sử cách mạng của đất nước nói chung và của tổ chức Đoàn nói riêng, từ đó gắn bó và có trách nhiệm hơn trong cuộc sống của mình.
Trân trọng cảm ơn đồng chí./.
